Brug 2 (deel 1)

 27 december 2021

De voorste brug: het beest

Na 'het probeersel' van de eerste brug ook meteen de tekening gemaakt van de 2e brug. Deze komt voor in de baan en wordt dé blikvanger van het landschappelijke deel van de baan. Deze brug is bedoeld als verbinding over het dal van de Albula tussen de rechter en linker zijde van het dal. Geënt op de Albula 2 en Albula 3 viaducten heb ik de maatvoering uit het 'gouden boek' gebruikt om te komen tot dit resultaat:

Albula brug Eddy's style

De brug bestaat van rechts naar links uit een aanbruggetje, 2 grote bogen, alle drie in rechte lijn, met daar links van vier aanbruggen in een boog van 98 cm en daar een redelijk stevig landhoofd aan vast. Geen kleintje.. Ter vergelijk: Albula 3 (de grootste van de 4 Albula bruggen tussen Muot en Preda) heeft 1 aanbrug, 3 grote bogen en dan 3 aanbruggen in een boog. Dit komt aardig in de buurt. De kamer is niet groter...

En hoe is dit allemaal zo gekomen....

Allereerst de tekening in Onshape. De eerste brug gaf het voorbeeld, daarna was het vormgeven van deze brug relatief simpel. Vooral het inmeten van de baan waar deze brug moest komen en daarna met compromissen vrede sluiten over het niet kunnen plaatsen van 3 grote bogen, maar wel 2 en een boog met een straal van 98 cm in plaats van 120 cm heeft dit resultaat gegeven:

screenshot van Onshape resultaat

Daarna alles in 3 drawings geplaatst om die te laten snijden in 3 mm berken multiplex en 1 mm styreen door het snijlab in Rotterdam. 

2 weken wachten en er kwam op 0e kerstdag een groot pakket binnen. 

Ik was al vrij voor de kerstvakantie, dus meteen de boel uitgepakt en op de baan uitgelegd:

Allemaal losse plankjes

En nog meer...

Daarna heel rustig en netjes de boel in elkaar gelijmd. Te beginnen met de grote bogen en de vaste aanbrug die daar aan vast zit:

eerste plankje gelijmd (landhoofd rechts)

tweede plankje: linker pijler van de 2e grote boog

Vervolgens de binnenplank er op gelijmd

En dan de pijlerplankjes van de tussenliggende pijlers

Een kwartiertje wat indrogen en dan kan de andere grote plank erop, het wordt al wat

En dan kan ook de andere binnenplank er in gelijmd en daarna heb ik de boel even een uurtje laten drogen. Daarna kunnen de binnenbogen gemonteerd worden:

Meteen ook de 1 mm styreen plaatjes meebesteld, past fantastisch!

Ze worden geleverd met beschermend papier er op. Wat mooi te zien is, is dat de binnenkant taps toeloopt, de bovenkant van de boog is bijna het dunste deel van de brug.

En zo ziet het er dan van boven uit als het spoorplankje er ook in is gelijmd. Het past allemaal precies, net als op tekening :-)

En na het indrogen na de kerst verder gegaan met de aanbruggen. Zelfde recept als met brug 1.

De hele brug 'op z'n kop' op mijn bureau.

En dan de eerste proefplaatsing in de baan: hij past!

En hieronder nog wat andere plaatjes... hier zit een trotse ontwerper/bouwer. Het fijnslijpen/afwerken kan morgen beginnen, dat wordt nog wel een hele klus. Het landhoofd rechts moet nog vrede sluiten met de rail die er nu midden onderdoor loopt. Ook de eerste pijler van rechts heeft wat ruzie met de rail die er deels onderdeel loopt, ook even bekijken. En het landhoofd links komt onder een iets andere hoek 'aan land' vergeleken met de oude plank. En daarna afwerken met styrodur plaatjes en en de rest.

In de achtergrond zie je ook brug 1. Die had ook zijn styreen vulling moeten krijgen, maar daar had ik wel een foutje gemaakt in Onshape. Half januari komen de goede...

Brug 1 (deel 2)

8 december 2021

Snijlab output

Vandaag kwam de eersteling binnen. Op basis van de onshape tekening 'achterste brug' een complete plaat 3 mm berken multiplex met alles netjes gesneden. Past het?

Prachtig!! 1.5 uur uitzoeken, op de goede plek leggen en plakken verder zit de ruwbouw in elkaar. Ik kwam er wel achter dat ik 1 deel was vergeten om te zetten naar de snij-tekening, maar dat was geen ramp...

1e proefplaatsing van de ruwbouw

Wat nu nog moet zijn de bogen aan de binnenkant vullen. Dat komt met de 2e bestelling van snijlab wel binnen (1 mm styreen plaatjes). De 1 mm styrodur plaatjes zijn ook in bestelling en daarna kan de echte afwerking gaan beginnen.

En even van voor naar achter door het proces van vandaag:

de complete plaat

alles uitgepakt, 1 plankje mist...

boog 1 in elkaar gelijmd

inclusief binnenplankje

kijk, dat krijgt vorm

pijler van binnen.

Servo's deel 2

 15 november 2021   

Welkom servo's

Na de goede ervaringen met de servo's onder het nieuwe opstelterrein heb ik besloten om de meeste Circuitron wisselmotoren te vervangen door servo's. Waarom: 

• Ze zijn veel stiller
• Ze zijn veel kleiner
• Ik denk dat ik nu nog mijn oude wisselschakeldecoders nog wel kan verkopen maar over niet al te lange tijd niet meer....

Bovendien had ik een korte begroting gemaakt en kwam tot de conclusie dat ik zelfs geld over zou houden als ik de servo's uit China zou halen, de servo-mounts bij DTS en uit een 3D-printer en de servo decoders van Digikeijs zou gebruiken met waar nodig nog een schakelaar om puntstukken te polariseren. 

Hmm... dan de tijd er maar in stoppen, het is toch hobby.

Hoe zag het er uit:

Circuitron Tortoises op een rij (2019)

En hoe ziet het er nu uit:

Zelfde plek als bovenstaand, nu met servo's

Bij de meegebogen wissels heb ik een wisselcontact nodig om het hartstuk te kunnen polariseren. Daarvoor had maat Bas voor zijn Schoental traject al heel wat uitgezocht en hij is zo vriendelijk geweest om servo en schakelaar mounts voor mij uit te printen. Top!

Servo mount, met voet voor bovengronds gebruik en omschakelaar voor een meegebogen wissel

Zelfde mount, nu 'ondergronds' gemonteerd, dus zonder voet

En de DTS mdf gebaseerde mount, bij alle rechte wissels gebruikt

En final: nog een overzichtsfoto

Voordeel van deze actie was ook, dat ik nog een paar wat minder lopende delen van de baan beter kon maken, vooral de eindstukken van de hellingen had ik wat ruw gebouwd en kon ik nu nog verbeteren. De grote wisselmotor behuizingen zaten niet meer in de weg.

Op deze manier 40 motoren vervangen. De oude zijn verkocht, inclusief de schakeldecoders.....

De zelfgebouwde wissels hebben nog altijd wisselmotoren. De kleine servo's hebben onvoldoende kracht om die om te leggen. Al die motoren hangen onder wissels die in het zichtbare deel van de baan liggen. Daar is het veel minder storend dat ze geluid maken, je ziet immers wat er dan gebeurt. Alle wisselomzettingen in de 'onderwereld' zijn nagenoeg stil geworden.

Onshape: brug 1 (deel 1)

7 november 2021 

Achterste overspanning in onshape

De baan gaat 2 grote bruggen krijgen waarvan ik heb besloten om die zelf te maken op basis van een 3D tekening en dan de onderdelen laten snijden bij het snijlab in 3 mm multiplex. De bekleding van de brug wordt 1 mm schuimmateriaal wat ik met een hard potlood ga 'inkerven' en daarna schilderen.

Maar eerst: ik moet leren hoe je een technische 3D tekening maakt. Ik heb elektrotechniek gestudeerd, best wel een goed gevoel van systeemdenken, maar het inzetten van dat in 3D tekenen is volledig nieuw voor me. Na wat rondkijken en adviezen inwinnen heb ik besloten om met Onshape aan de slag te gaan, inclusief van de zomer eerst een cursus Henk de Vlaam. Top!! Je wordt stap voor stap meegenomen in de basisbeginselen van het 3D (en 2D) tekenen en het samenstellen van allerlei onderdelen in en van een groter geheel.

Maar na de cursus het zelf in de praktijk brengen gaf nog wel wat hoofdbrekens. Het moest kunnen in een zogenaamde 'multipart' oplossing in onshape en de 'design intent' was wel redelijk makkelijk te tekenen maar o-man, niets is recht aan een brug en dat maakt het geheel toch wel complex om uit te tekenen en daarna te maken.

Het 'gouden-boek' geeft de ontwerpregels van Albula bruggen en die ontwerpregels heb ik gebruikt om de brug te ontwerpen. Het ontwerp is nog niet af maar het begint ergens op te lijken:

Figuur 1: Brug 1 in de basis

De brug bestaat uit 5 delen. Van links naar rechts:

• Landhoofd
• Aanbrug voor een boogstraal van 95 cm
• Middenbrug met rechte rail
• Aanbrug voor een boogstraal van 95 cm
• Landhoofd

Tussen de drie brugdelen en de beide landhoofden 4 pijlers met een 'voegende' en dragende functie. De hele brug heeft een uitloop naar beneden over alle 4 de zijden van 1 op 40 (40 cm naar beneden geeft 1 cm extra dikte van de pijler/brug/landhoofd). Officieel zou de linker, lange, pijler met het onderste deel naar 1 op 30 moeten maar dat heb ik maar gelaten voor wat het is.

De bruggen zijn altijd recht in de lengte van het spoor, de pijlers en de landhoofden de voegmiddelen van brug naar brug. Dat zijn dus direct complexe dingen en die heb ik per pijler in 4-en getekend op basis van een tekenvlak in het midden van de pijler naar de 4 hoeken. Ook ligt de brug nog in een helling van ongeveer 1,5% en dat moet natuurlijk met de brugdelen goed overeenkomen. Om dit allemaal goed te tekenen zijn in onshape nogal wat tekeningen en extrudes nodig. Hieronder een 'explosie' tekening van het geheel tot nu toe.

Figuur 2: Alle inhoud van de onshape tekeningen

Is de brug klaar? Nee, nog niet. Het brugdek moet nog wat zakken om de rail met de bielzen 'in de brug' neer te leggen en alleen de rails naar boven te laten uitsteken. Ook wil ik nog steunen in de ronde brugdelen maken om 1 mm karton daarin te kunnen vouwen. De bovenkant van die steunen zijn dan direct de oplegpunten voor het brugdek. Nog niet klaar dus, maar we zijn een heel eind gekomen.

Het koste me wel 3 pogingen en de nodige frustraties, maar nu ziet het er toch wel mooi uit vind ik zelf...

Opstelterrein en servo's voor wissels

8 oktober 2021

Meer rails... opstelcapaciteit nodig

Het werkbezoek aan de RhB heeft natuurlijk inspiratie opgeleverd. Natuurlijk ook richting ander, nieuwer, mooier, moderner materieel... ik kan het niet helpen... Om dat nieuwe materieel niet in de doos te laten zitten en om tijdperkwisselingen door te kunnen gaan voeren heb ik besloten om de laatste optie tot spoor maar te lichten. Het bouwen van een opstelterrein voor hele treinen met de mogelijkheid tot loc-omloop, waar het kan automatisch, maar semi-automatisch is goed genoeg. Het is dit geworden:

Opstelterrein in ruwbouw klaar

Op een boekenplankje van 20 cm kan ik precies 5 sporen kwijt. Aan beide zijden in spiegelvorm 4 wissels gaat 5 identieke lengtes met een maximale lengte van ongeveer 185 cm. De langste treinen passen hier prima.

Ik heb nog wel een nieuwtje ingebouwd: servo's voor het omleggen van de wissels. Besloten om niet met Mardec te sturen, maar digikeijs te steunen en de DR4024 te gebruiken samen met de servo houders van Maarten Domburg.

De servohouders van Domburg Train Support

DR4024 met 4 servo's er aan. Voeding is digitaal (rood/bruin) en 12V (blauw)

Ik moest even wennen aan de DR4024, werkt alleen met DCC ondanks dat MM ook zou moeten volgens de beschrijving. Configureren via CV's is, als je weet hoe en wat, een eitje. Daarvoor wel een plankje gemaakt om alle functies te testen:

Test/configureerplank DR4024

4 relais kunnen ook door de DR4024 worden aangestuurd en afhankelijk van de gekozen configuratie via een apart relais adres of meegestuurd met de servo. Handig voor puntstukpolarisatie van wissels en/of voor gebruik als apart schakelrelais voor bijv verlichting. Bij het configureren moet je ook de power ingang van de digitale spanning afhalen... kwam ik achter, goed de handleiding lezen...

Tot slot nog wat fotootjes van de bouw en de aansluiting op de 'echte' baan.

bouw... rechttoe/rechtaan, vooral lang en smal

Via een boog sluit het in/uitrijspoor aan op de sporen van/naar stugl/stuls.

Inspiratie bij het grootbedrijf

30 augustus 2021

Op bezoek bij de RhB

Half augustus 10 dagen met maat Bas op pad geweest naar Graubünden. 'Werkbezoek' en inspiratieweek voor de bouw van de modelbaan en heerlijke wandel en treinvakantie in de bergen.

Behoudens 2 nachten regen en de dagen erna optrekkende bewolking een prima vakantie gehad! De ene nacht regen had wel een overstroming tot gevolg tussen Valendas en Versam en nu wilden we net daar gaan wandelen.. Is allemaal toch prima gelukt, maar de natuur is de baas..

Hieronder een aantal foto's voor wat sfeer....

De D1 en D4 in Chur op weg naar Litzirüti: spoorvernieuwing naar Arosa

Het echte doel: de GE 6/6 II nog zien voor buitendienststelling. De 702 Curia nog met ronde lampen in Surava wachtend op de IR tegentrein

De 621 Felsberg met IR naar Disentis bij Trin in de Ruinaulta, ook met korte Bernina wagens ertussen

Albula III in de achtergrond met hiervoor de 648 Susch die net van Albula IV komt richting Zuondra spiraaltunnel

Op hetzelfde punt de 646 Santa Maria Val Müstair met AGZ zevenwagentrein zonder versterkingsrijtuigen, prima voor de modelbaan!

De 619 Samedan met de vroege Glacier Express op de Solisbrücke. Door de Corona crisis geen lange treinen, wel een aantal versterkingsrijtuigen voor groepen in de normale treinen.

De nieuwe TM's rijden gewoon door de dienstregeling heen, ook weer leuk voor de modelbaan

De 705 Pontresina met hout en 2 containers voor Samedan en Italië

De 51 Poschiavo en 53 Tirano op weg van Alp Grum naar Cavaglia met IR

De 707 Scuol met de dagelijkse middaggoederentrein van Samedan naar Landquart met zeven COOPjes

De 614 Schiers met korte goederentrein in Filisur

Wat wel te merken is, is dat de toenemende rationalisatie van het RhB spoorbedrijf het voor de hobbyist wel saaier maakt. Hoe verdedigbaar ook natuurlijk vanuit bedrijfsvoeringsperspectief... 

De nieuwe Capricorn treinstellen hebben van Davos Platz al een 'saai' station gemaakt, waar alleen treinstellen aankomen en weer vertrekken. Het oudste deel van de uitvoering vindt nog plaats tussen Disentis/Landquart/Scuol en op de Engadin lijn van St Moritz naar Scuol. Zoals ook in NL maken de goederentreinen het leuk.. soms te vroeg, vaak te laat en wat er aan hangt is meestal weer een verrassing.