maandag 28 december 2020

ATF en de gevolgen

 28 december 2020

Betere rijeigenschappen...

Zo, december 2020... Het einde van een raar, vermoeiend maar voor de hobby productief jaar. Zo de blog even teruglezend stond de baan er een jaar geleden toch heel anders bij dan nu. De laatste betrouwbaarheidsdingen aan het oplossen voordat we met het landschap aan de gang gaan.

Een van die dingen is het verbeteren van de rijeigenschappen. Ondanks poetsen, regelmatig zuigen en zo stofvrij mogelijk werken is nu na 2 jaar operatie toch duidelijk te merken dat de rijeigenschappen van een aantal treinen drastisch is verminderd. De stroomopname is op een aantal plekken beroerd en een aantal locs heeft er ook nog 'ns extra veel last van. Na veel rondlezen op beneluxspoor besloten om een test te doen met ATF. Was is ATF?

ATF staat voor Automatic Transmission Fluid en is een vloeistof die wordt gebruikt in automatische versnellingsbakken van auto's en zo. Het goedje is expliciet geen olie en heeft onder andere als eigenschap dat het een geleidende laag achterlaat als je het ergens op smeert. Een aantal mensen op beneluxspoor was er ronduit enthousiast over en ik heb me laten verleiden tot het aanschaffen van een hele liter.

1 liter ATF

Nou had ik al begrepen dat je maar heeeeel weinig nodig hebt voor een modelbaan. Dus, gewapend met een wattenstaafje heb ik op drie plekken op de baan een klein streepje aangebracht. En daarna: rijden!

De eerste rondjes gaat het allemaal nog wat houterig en stoterig maar na 2 rondjes begint er schot in de zaak te komen. Verbluffend! Alle tractievoortuigen rijden voorbeeldig en alle verlichting van de wagons is stabiel brandend. TOP!

Maar dan: er was al gewaarschuwd voor wat tractieverlies doordat het toch een vochtige substantie is die op de baan wordt aangebracht. Nou, dat klopt! Al mijn RE's, BEX, GEX komen de hellingen bijna niet meer op en op de 'rechterkant' van de baan moet ik ze echt gaan helpen. Hmmm, de oplossing voor het één geeft weer een ander probleem.

Na een aantal dagen nadenken over wat te doen, heb ik besloten om:

  • Alle gewichten weer uit de wagons te halen, scheelt 10 gram per bak, 70 gram per 7 wagentrein.
  • Dan dus voor lief nemen dat op een aantal plekken de baan beter moet worden uitgelegd, want daarvoor had ik nu juist die gewichtjes gedacht
  • De helling aan de 'rechterkant' van de baan verlengen zodat het percentage naar beneden gaat en de treinen normaal rijdend bovenkomen.

Het kostte wat werk maar ik ben nu wel heel tevreden. 

Helling aan de rechterkant verkleind: zie de onderstapeling van de staanders

Door de onderstapeling van de staanders en het verlengen van de helling moest die natuurlijk wel verlengd kunnen worden. Dat is gedaan in het intakpunt aan het ondereind van de helling:
Nieuw stuk houtwerk voor hellingverlenging

De helling loopt nu door tot aan het ingangswissel van het onderstation helemaal achterop de foto. Het meegebogen wissel lag vlak en is nu in de helling gelegd. Het spoor aan de linksafslaande tak van het wissel gaat nu na het wissel weer naar beneden en komt voor het 'kruis' weer vlak op de hoogte van het onderstation. Door deze truc is de hellingshoek nu klein genoeg om alle treinen zonder doorslaan naar boven te krijgen, ook de zware GEX.

Verder zijn een aantal sporen 'rechtgetrokken'. Dat kon ook wel omdat ik behoorlijk op safe had gebouwd, maar dan wel resulterend en in wat te strakke bogen na wissels. Door alles wat rechter te leggen is de rijkwaliteit behoorlijk verbeterd.
Rechtgetrokken sporen

Grootste ding om te doen was om na het wissel niet direct een boog te leggen in tegengestelde richting, maar zoveel mogelijk de rails 'meegaand' te leggen, zodat de zijdelingse krachten op de assen en draaistellen minimaal wordt. Dit alles heeft er toe geleid dat de hele baan nu zeer vloeiend rijdt. Ook heb ik nu een behoorlijk aantal gewichtjes over... Ach, al doende leert men...
Dode gewichten

Allen: een goed uiteinde en hopelijk een gezond 2021!

maandag 7 december 2020

Mangaten

7 december 2020


Mangaten in de baan

Voor het dichtmaken van de baan staat er nog 1 klus op de lijst: het maken van 2 mangaten om van onderaf bij de baan te kunnen. Met alle verkopen van afgelopen zomer is er onder de baan ook heel wat opgeruimd wat nu ook de ruimte geeft om daadwerkelijk onder de baan te kunnen kruipen.

Het koste wel wat moeite... normaliter maak je bij de bouw van de onderbaan meteen ook de mangaten, maar door het verleden van deze baan heb ik dat tot nu toe niet gedaan. Maar a la, samen met mijn oudste zoon was het een klus van een paar uur met daarna nog wat kabels omleggen. Ook is rondom de gaten nog wat verstevigingswerk gedaan zodat de hele constructie niet aan rigiditeit heeft ingeboet. En dit is het resultaat:
Mangat 1
Mangat 1 heeft als enige nadeel de ligger van het ijzeren frame, wat ik niet heb doorgesneden. Daarmee zou de constructie van de baan teveel aan stevigheid inboeten. Ik kan hier trouwens prima bij zo.
Mangat 2
Mangat 2 is wat ruimer van opzet... je kunt er bijna wonen... Hier zijn 2 verstevigingsbalken toegevoegd van de rechtse doorgaande balk naar de linkse doorgaande balk. Ook aan de kant waarvandaan de foto is gemaakt is zo'n balk geplaatst.
Uitzicht op de vloot
 Vanuit dit mangat 2 heb je een mooi uitzicht op de hele rijdende vloot. De BEX is ook volledig rijvaardig nu, met nieuwe BEMO draaistellen. Volledig voorzien van binnenverlichting ook. Daar moeten nog wel wat personen bij en het interieur mag ook nog wel een verfje krijgen.... Voor later.
Met het omleggen van wat kabels kan nu ook het bedienpaneel weer helemaal uitgetrokken worden.
Volledig uitgetrokken bedienpaneel met IB II, programmeerspoor, boosters en rollenbank. Het zwarte doosje is een Loconet hub.